किष्ट बैंक र भिवोर विकास बैंकवीच मर्ज हुने भएको छ । मर्जसम्वन्धी समझदारी
पत्रमा बिहिवार हस्ताक्षर भएको छ । वित्तीय समस्यामा परेका राजेन्द्र
शाक्य (दिजेन्द्र)को किस्ट बैंकमा भएको सेयर भिवोरका साझेदार ज्योती समूहले
खरिद गर्ने भएपछि यी दुई संस्था मर्जका लागि समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर
गरेका हुन् ।
किष्ट र भिवोरवीच होटल हिमालयनमा सम्झौता पत्रमा हस्ताक्षर भएको हो । मर्जरका लागि किष्टबाट चार जना र भिवोरबाट दुई जना मर्ज कमिटीमा हुनेछन्, भिवोरबाट रुप ज्योती र अजय घिमिरे छन् । किष्टबाट कमल ज्ञवाली, ज्ञानबहादुर जीसी हुनेछन्, किष्ट बैंककै नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृत बीएन घर्ती सदस्य सचिव हुनेछन् ।
मर्जर सम्झौतामा हस्ताक्षर भएपछि स्टक कारोवार रोक्न नेपाल स्टक एक्सचेञ्जलाई पत्र बुझाइने भएको छ भने नेपाल राष्ट्र बैंकलाई भोली पत्र लेखिनेछ । मर्जरपछि दुवै बैंकले डिडिए गर्नेछन् । डिडिएको आधारमा पुँजी अनुपात मिलाउने समझदारी भएको छ । प्रारम्भिक अनुमानमा भिवोरको दर्इ सेयर बराबर किष्टको एक सेयर हुनेछ ।
मर्जरपछि पनि बैंकको नाम किष्ट नै रहनेछ भने अध्यक्ष र प्रमुख कार्यकारी अधिकृत पनि किष्टबाटै हुनेछन् । भिवोरमा अजय घिमिरेले प्रमुख कार्यकारीबाट राजिनामा दिएका छन्, बैंकले केही समय पहिले नयाँ सिईओको खोजी पनि गरेको थियो । मर्ज हुने भएपछि नयाँ सिईओ खोजिने छैन्, स्रोतले भन्यो ।
मर्जर छ महिना भित्र टुङ्गयाउने गरी प्रक्रिया अघि बढेको छ, अहिलेकै रफ्तारमा भयो भने असारमै पनि सकिन सक्छ, भिवोर बैंक स्रोतले जानकारी दियो । मर्ज अघि दुवै बैंकको खराब कर्जा अनुपात पाँच प्रतिशतको सीमा राखिनेछ । अहिले भिबोरको खराब कर्जा ३३ प्रतिशत छ भने किस्टको साढे ७ प्रतिशत खराब कर्जा छ।
अहिले किष्टका ५१ शाखा छन् भने भिवोरका ६ शाखा छन्, मर्जपछि दुवैका गरी ५७ शाखा हुनेछन्, दुवै बैंकका एकै स्थानमा शाखा भए शाखा रिलोकेट गरिने भएको छ । किष्टका झण्डै साढे तीन लाख ग्राहक छन् । मर्जपछि ज्योती समूहले प्राइम बैंकमा राखेको झण्डै दुर्इ अर्व रूपैयाँको निक्षेप किष्टमा सार्ने छ । यसले तरलता समस्याबाट जुझिरहेको किष्टलार्इ राहात हुनेछ । त्यसैगरी ज्योती समूहको शाखले पनि संस्था बलियो बन्नेछ । मर्जपछि बन्ने किष्टमा पनि ज्योती समुहको २५ प्रतिशत सेयर रहनेछ ।
किष्टको झण्डै २५ प्रतिशत प्रवद्र्धक सेयर ज्योती समूहले खरिद गर्न लागेको हो । भिवोर विकास बैंक पनि भाजुरत्न फाइनान्ससँग मर्ज भएको वित्तीय संस्था हो । भाजुरत्नसँग मर्ज भएपछि ज्योती समूह भिवोरमा प्रवेश गरेको थियो । ज्योतीले अहिले नै किष्टको पाँच/सात लाख कित्ता सेयर खरिद गरिसकेको स्रोतले बतायो । ज्योतीले किष्टमा योसहित २५ प्रतिशत सेयर खरिद गर्नेछन् । शाक्यको समूहसँग किष्टमा २५ प्रतिशत सेयर छ, यो सेयर ज्योतीले किन्न लागेका हुन् ।
अहिले किष्टको चुक्ता पुँजी दुई अर्ब रुपैयाँ छ भने भिवोरको ६८ करोड रुपैयाँ छ । नेपाल स्टकमा किष्टको अन्तिम कारोवार प्रतिकित्ता १३९ रुपैयाँमा भएको थियो भने भिवोरको प्रतिकित्ता १०९ मा कारोवार भएको थियो । बुधवार दुवै बैंकका विषयमा नकारात्मक समाचार प्रकासित भएपछि सेयर मूल्यमा ठूलो गिरवाट आएको थियो । वित्तीय व्यवस्था सुधारका लागि भिवोरले घरजग्गा कारोवारबाट छुट्टिने निर्णय गरेको छ । कम्पनीले केहि दिन अघि भिवोर प्रोपटिज विक्री गर्ने सूचना आव्हान गरेको थियो । घरजग्गामा गरेको ठूलो लगानीका कारण किष्ट बैंक पनि समस्यामा छ ।
किष्ट बैंकसँग २१ अर्ब रुपैयाँको निक्षेप छ भने १७ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ । त्यसैगरी भिवोर बैंकसँग तीन अर्ब निक्षेप र एक अर्ब ६८ करोड रुपैयाँ ऋण लगानी छ । किष्टले रियलस्टेटमा दुई अर्ब ५६ करोड रुपैयाँ र भिवोरले ५० करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । दोस्रो त्रैमासको वित्तीय विवरणमा किष्ट बैंक सात करोड रुपैयाँमा र भिवोर बैंक ११ करोड रुपैयाँ घाटामा छ । समझदारी पत्रमा हस्ताक्षरपछि दुवै समूहका सञ्चालकले मर्जपछि बन्ने किष्टलार्इ बिलयो वित्ती संस्था बन्ने बताए ।
किष्ट र भिवोरवीच होटल हिमालयनमा सम्झौता पत्रमा हस्ताक्षर भएको हो । मर्जरका लागि किष्टबाट चार जना र भिवोरबाट दुई जना मर्ज कमिटीमा हुनेछन्, भिवोरबाट रुप ज्योती र अजय घिमिरे छन् । किष्टबाट कमल ज्ञवाली, ज्ञानबहादुर जीसी हुनेछन्, किष्ट बैंककै नायव प्रमुख कार्यकारी अधिकृत बीएन घर्ती सदस्य सचिव हुनेछन् ।
मर्जर सम्झौतामा हस्ताक्षर भएपछि स्टक कारोवार रोक्न नेपाल स्टक एक्सचेञ्जलाई पत्र बुझाइने भएको छ भने नेपाल राष्ट्र बैंकलाई भोली पत्र लेखिनेछ । मर्जरपछि दुवै बैंकले डिडिए गर्नेछन् । डिडिएको आधारमा पुँजी अनुपात मिलाउने समझदारी भएको छ । प्रारम्भिक अनुमानमा भिवोरको दर्इ सेयर बराबर किष्टको एक सेयर हुनेछ ।
मर्जरपछि पनि बैंकको नाम किष्ट नै रहनेछ भने अध्यक्ष र प्रमुख कार्यकारी अधिकृत पनि किष्टबाटै हुनेछन् । भिवोरमा अजय घिमिरेले प्रमुख कार्यकारीबाट राजिनामा दिएका छन्, बैंकले केही समय पहिले नयाँ सिईओको खोजी पनि गरेको थियो । मर्ज हुने भएपछि नयाँ सिईओ खोजिने छैन्, स्रोतले भन्यो ।
मर्जर छ महिना भित्र टुङ्गयाउने गरी प्रक्रिया अघि बढेको छ, अहिलेकै रफ्तारमा भयो भने असारमै पनि सकिन सक्छ, भिवोर बैंक स्रोतले जानकारी दियो । मर्ज अघि दुवै बैंकको खराब कर्जा अनुपात पाँच प्रतिशतको सीमा राखिनेछ । अहिले भिबोरको खराब कर्जा ३३ प्रतिशत छ भने किस्टको साढे ७ प्रतिशत खराब कर्जा छ।
अहिले किष्टका ५१ शाखा छन् भने भिवोरका ६ शाखा छन्, मर्जपछि दुवैका गरी ५७ शाखा हुनेछन्, दुवै बैंकका एकै स्थानमा शाखा भए शाखा रिलोकेट गरिने भएको छ । किष्टका झण्डै साढे तीन लाख ग्राहक छन् । मर्जपछि ज्योती समूहले प्राइम बैंकमा राखेको झण्डै दुर्इ अर्व रूपैयाँको निक्षेप किष्टमा सार्ने छ । यसले तरलता समस्याबाट जुझिरहेको किष्टलार्इ राहात हुनेछ । त्यसैगरी ज्योती समूहको शाखले पनि संस्था बलियो बन्नेछ । मर्जपछि बन्ने किष्टमा पनि ज्योती समुहको २५ प्रतिशत सेयर रहनेछ ।
किष्टको झण्डै २५ प्रतिशत प्रवद्र्धक सेयर ज्योती समूहले खरिद गर्न लागेको हो । भिवोर विकास बैंक पनि भाजुरत्न फाइनान्ससँग मर्ज भएको वित्तीय संस्था हो । भाजुरत्नसँग मर्ज भएपछि ज्योती समूह भिवोरमा प्रवेश गरेको थियो । ज्योतीले अहिले नै किष्टको पाँच/सात लाख कित्ता सेयर खरिद गरिसकेको स्रोतले बतायो । ज्योतीले किष्टमा योसहित २५ प्रतिशत सेयर खरिद गर्नेछन् । शाक्यको समूहसँग किष्टमा २५ प्रतिशत सेयर छ, यो सेयर ज्योतीले किन्न लागेका हुन् ।
अहिले किष्टको चुक्ता पुँजी दुई अर्ब रुपैयाँ छ भने भिवोरको ६८ करोड रुपैयाँ छ । नेपाल स्टकमा किष्टको अन्तिम कारोवार प्रतिकित्ता १३९ रुपैयाँमा भएको थियो भने भिवोरको प्रतिकित्ता १०९ मा कारोवार भएको थियो । बुधवार दुवै बैंकका विषयमा नकारात्मक समाचार प्रकासित भएपछि सेयर मूल्यमा ठूलो गिरवाट आएको थियो । वित्तीय व्यवस्था सुधारका लागि भिवोरले घरजग्गा कारोवारबाट छुट्टिने निर्णय गरेको छ । कम्पनीले केहि दिन अघि भिवोर प्रोपटिज विक्री गर्ने सूचना आव्हान गरेको थियो । घरजग्गामा गरेको ठूलो लगानीका कारण किष्ट बैंक पनि समस्यामा छ ।
किष्ट बैंकसँग २१ अर्ब रुपैयाँको निक्षेप छ भने १७ अर्ब ५८ करोड रुपैयाँ कर्जा लगानी गरेको छ । त्यसैगरी भिवोर बैंकसँग तीन अर्ब निक्षेप र एक अर्ब ६८ करोड रुपैयाँ ऋण लगानी छ । किष्टले रियलस्टेटमा दुई अर्ब ५६ करोड रुपैयाँ र भिवोरले ५० करोड रुपैयाँ कर्जा प्रवाह गरेका छन् । दोस्रो त्रैमासको वित्तीय विवरणमा किष्ट बैंक सात करोड रुपैयाँमा र भिवोर बैंक ११ करोड रुपैयाँ घाटामा छ । समझदारी पत्रमा हस्ताक्षरपछि दुवै समूहका सञ्चालकले मर्जपछि बन्ने किष्टलार्इ बिलयो वित्ती संस्था बन्ने बताए ।