अमेरिका । अमेरिकी सिनेटले अमेरिकामा उपयुक्त मात्रामा घरजग्गा खरिद गर्न सक्ने जुनसुकै देशको नागरिकलाई पनि स्थायी आवास भिषा दिने प्रावधान सहितको विधयेक तयार पारेको छ ।
प्रस्तावित विधयेकअनुसार, त्यस्तो भिषा प्राप्त गर्नको लागि अमेरिकामा कम्तिमा ५ लाख डलर अर्थात ४ करोड नेपाली रुपैयाँ बराबरको नगद पैसा खर्च गर्ने क्षमता हुनुपर्नेछ । जसमध्ये अढाइ लाख डलर घरजग्गा वा आवासको खरिदमा लगाउनु पर्नेछ र बाँकी २ लाख पचास हजार व्यापार व्यवसायमा लगानी गर्नुपर्नेछ ।
विधयेकको प्रावधान अनुसार अब नयाँ घरधनी भिषा जारी हुनेछ र त्यस्तो भिषा हरेक तीन वर्षमा नविकरण गर्न सकिनेछ । घरधनी आप्रवासी अमेरिकामा बसेर काम गर्न चाहेमा श्रम भिषाका लागि आवेदन दिन सक्नेछ । आवास भिषा पाउनका लागि विदेशी घरधनी वर्षमा कम्तिमा १ सय ८० दिन अर्थात ६ महिना उक्त घरमा बस्नुपर्नेछ र काम गरेको खण्डमा उसले आयकर पनि बुझाउनुपर्नेछ ।
नयाँ कानुनले अमेरिकामा आवासको खुल्ला बजार सिर्जना गर्ने तथा गतिलो आवास नपाएका श्रमजिवी अमेरिकीको लागि पनि सहज हुने अनुमान गरिएको छ । अहिलेको प्रावधान अनुसार अमेरिकामा कम्तिमा ५ लाख डलर लगानी गर्ने विदेशीले गि्रन कार्ड पाउन सक्छ । तर घरजग्गा खरिदको नयाँ प्रावधान त्यो भन्दा निकै सजिलो हुने बताइएको छ ।
विधयेक तयार पार्ने न्युयोर्कका सिनेटर चाल्र्स सुमर र उटाहका माइक लीले प्रस्तावित कानुनले अमेरिकामा विदेशी लगानी वृद्धि गर्न सघाउ पुराउने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । यस कानुनका समर्थकहरु यसले अमेरिकाको घरजग्गा कारोवारमा आएको मन्दी अन्त्य हुने र त्यसको कारोवार बढ्ने वताउँछन् । तर यस कानुनले अमेरिकाको सवैभन्दा राम्रो ठाँउहरु जस्तै समुदि्र किनारा, ठुला शहरहरुमा धनी विदेशीहरु आएर वसोवास गर्ने र अमेरिकीहरु विस्तापित हुने खतरा बढ्ने यसका विरोधीहरुले वताउँदै आएका छन् । यसका विरोधीहरु भन्छन्-’भोलि अमेरिकीहरुको छुट्टी मनाउने गन्त्व्य विदेशीहरुको आगनमा परिणत हुनेछ ।’
अमेरिकामा सुरु भएको आर्थिक मन्दीसँगै उदाउँदा अर्थतन्त्र भएका मुलुकबाट अमेरिकाको रियलस्टेटमा लगानी गर्ने क्रम बढेको देखिन्छ । खासगरि बिश्वका अन्य शहरमा भन्दा अमेरिकाका सुबिधासम्पन्न शहरमा सस्तोमा घरजग्गा पाउन थालिएको छ ।
नेपाल राष्ट्र वैंकले बिदेशमा लगानी वा घरजग्गा खरिद प्रयोजनका लागि पूँजी लैजान निषेध गरेका कारण सिधा बाटोबाट नेपाली ब्यबसायीहरुले अमेरिकामा आवास भिषा लिन सम्भव नभएपनि अमेरिकासँग ब्यापार गरिरहेका नेपाली ब्यापारीहरुलाई यसले सहज बनाउने अनुमान गरिएको छ ।
प्रस्तावित विधयेकअनुसार, त्यस्तो भिषा प्राप्त गर्नको लागि अमेरिकामा कम्तिमा ५ लाख डलर अर्थात ४ करोड नेपाली रुपैयाँ बराबरको नगद पैसा खर्च गर्ने क्षमता हुनुपर्नेछ । जसमध्ये अढाइ लाख डलर घरजग्गा वा आवासको खरिदमा लगाउनु पर्नेछ र बाँकी २ लाख पचास हजार व्यापार व्यवसायमा लगानी गर्नुपर्नेछ ।
विधयेकको प्रावधान अनुसार अब नयाँ घरधनी भिषा जारी हुनेछ र त्यस्तो भिषा हरेक तीन वर्षमा नविकरण गर्न सकिनेछ । घरधनी आप्रवासी अमेरिकामा बसेर काम गर्न चाहेमा श्रम भिषाका लागि आवेदन दिन सक्नेछ । आवास भिषा पाउनका लागि विदेशी घरधनी वर्षमा कम्तिमा १ सय ८० दिन अर्थात ६ महिना उक्त घरमा बस्नुपर्नेछ र काम गरेको खण्डमा उसले आयकर पनि बुझाउनुपर्नेछ ।
नयाँ कानुनले अमेरिकामा आवासको खुल्ला बजार सिर्जना गर्ने तथा गतिलो आवास नपाएका श्रमजिवी अमेरिकीको लागि पनि सहज हुने अनुमान गरिएको छ । अहिलेको प्रावधान अनुसार अमेरिकामा कम्तिमा ५ लाख डलर लगानी गर्ने विदेशीले गि्रन कार्ड पाउन सक्छ । तर घरजग्गा खरिदको नयाँ प्रावधान त्यो भन्दा निकै सजिलो हुने बताइएको छ ।
विधयेक तयार पार्ने न्युयोर्कका सिनेटर चाल्र्स सुमर र उटाहका माइक लीले प्रस्तावित कानुनले अमेरिकामा विदेशी लगानी वृद्धि गर्न सघाउ पुराउने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । यस कानुनका समर्थकहरु यसले अमेरिकाको घरजग्गा कारोवारमा आएको मन्दी अन्त्य हुने र त्यसको कारोवार बढ्ने वताउँछन् । तर यस कानुनले अमेरिकाको सवैभन्दा राम्रो ठाँउहरु जस्तै समुदि्र किनारा, ठुला शहरहरुमा धनी विदेशीहरु आएर वसोवास गर्ने र अमेरिकीहरु विस्तापित हुने खतरा बढ्ने यसका विरोधीहरुले वताउँदै आएका छन् । यसका विरोधीहरु भन्छन्-’भोलि अमेरिकीहरुको छुट्टी मनाउने गन्त्व्य विदेशीहरुको आगनमा परिणत हुनेछ ।’
अमेरिकामा सुरु भएको आर्थिक मन्दीसँगै उदाउँदा अर्थतन्त्र भएका मुलुकबाट अमेरिकाको रियलस्टेटमा लगानी गर्ने क्रम बढेको देखिन्छ । खासगरि बिश्वका अन्य शहरमा भन्दा अमेरिकाका सुबिधासम्पन्न शहरमा सस्तोमा घरजग्गा पाउन थालिएको छ ।
नेपाल राष्ट्र वैंकले बिदेशमा लगानी वा घरजग्गा खरिद प्रयोजनका लागि पूँजी लैजान निषेध गरेका कारण सिधा बाटोबाट नेपाली ब्यबसायीहरुले अमेरिकामा आवास भिषा लिन सम्भव नभएपनि अमेरिकासँग ब्यापार गरिरहेका नेपाली ब्यापारीहरुलाई यसले सहज बनाउने अनुमान गरिएको छ ।