२५ कात्तिक, काठमाण्डौं । ब्यक्ति हत्याको आरोपमा जन्मकैद फैसला सुनाइएका माओवादी सभासद बालकृष्ण ढुंगेलको मुद्दा फिर्ता लिन सरकारले सिफारिस गरेको बिषयले आइतवारको सदन तात्यो । माओवादी र बिपक्षी सभासद्ले पक्ष र बिपक्षमा आ-आफ्ना धारणा राखे ।
यसरी बोल्ने समासदमध्ये सवैभन्दा मार्मिक र पेचिलो सम्बोधन थियो- माओवादी सभासद देवी खड्काको । जनयुद्धका क्रममा आफ्ना श्रीमान र दाजुसहित चार जना गुमाएकी तथा प्रहरी हिरातमा आफ्नै अस्मिता गुमाएकी देवीको सम्बोधनले त्यसअघि बोल्ने धेरै वक्ताको अनुहारलाई अँध्यारो बनाएको थियो भने सदनमा सन्नाटा छाएको थियो ।देवीले बोलेका मुख्य अंशहरु उनकै शब्दमा -
सभामुख महोदय, म केही कुरा पाँचमिनेटभित्र राख्न चाहान्छु । हामी सहमति खोजिरहेका छौं कि बिगतको समिक्षा गर्दै छौं ? यदि युद्धको समिक्षा गर्दै छौं भने सवैको समिक्षा हुनुपर्छ मसंग पनि किटानी जाहेरी छन् । उज्जनकुमार श्रेष्ठ वा अर्जुन लामाको परिवारको भावनामाथि ठेस पुर्याउन खोजेकी हैन, मैले केही गम्भीर कुरा राख्दै छु ।
अहिले बालकृष्ण ढुंगेलले ब्यक्तिगत रिसिइवीका आधारमा उज्जनकुमार श्रेष्ठको हत्या गरिएको भनिदै छ, बालकृष्ण ढुंगेल ४२ सालदेखि कम्युनिष्ट राजनीतिमा हुनुहुन्छ, उहाँले कसरी ५५ सालमा आएर ब्यक्तिगत रिसीइवीका आधारमा मान्छे मार्नुभयो ? जुन बेला उज्जनकुमारको हत्या भएको छ त्यो बेला ढुंगेल काठमाण्डौंमा हुनुहुन्थ्यो, कृष्णप्रसाद सापकोटाको उपचारका लागि । त्यसको प्रमाण अहिले पनि ल्याउन सकिन्छ, के मैले त्यो पेश गरुँ ?
ठिकै छ ढुंगेललाई जेल हाल्नुपर्ने हो भने उहाँ आठ बर्ष जेल बसिसक्नुभएको छ, फैसलाअनुसार अब १५ महिनामात्र हो, ठिकै छ उहाँलाई जेल हालौं । तर मैले पनि किटानी जाहेरी दिनसक्छु, हाम्रा पनि जाहेरी छन् ।
२०५९ साल असार २ गते मेरा दाजु रितबहादुर खड्कालाई रौतहटको चन्द्रनिगाहापुर हत्या गरियो, मेरो परिवारले अहिलेसम्म पनि लास पाउन सकेका छैनौं । त्यही छेउमा एमाले नेता माधवकुमार नेपाल भाषण गर्दै हुनुहुन्थ्यो, उहाँको सुरक्षाका खटिएका सुरक्षाकर्मीले मेरा दाजुको हत्या गरेका हुन् । मेरी भाउजु र आमाले माधवकुमार नेपालबिरुद्ध किटानी जाहेरी दिन सक्नुहुन्छ । के हामी अब त्यसै गर्ने हो ?
तपाई हामीले बिर्सेका छैनौं ५४ मा को हनुुहुन्थ्यो प्रधानमन्त्री र को हुनुहुन्थ्यो गृहमन्त्री । म स्वयंलाई पक्राउ गरेर प्रहरी हिरासतमा अस्मिता लुटिएको छ । अस्मिता लुटिएको प्रमाण डा. भोला रिजालले दिनुभएको छ । मेरो इज्यत लुटिएकोमा त्यतिबेलाका प्रधानमन्त्री र गृहमन्त्रीलाई किटानी जाहेरी दिउँ ? राज्यले बेपत्ता पारेका पूर्ण पौडेलकी श्रीमति पनि यही हुनुहुन्छ, यही सदनमा हामी थुप्रै परिवार छौं जसले द्वन्द्वका बेला राजनीतिक आस्थाका आधारमा आफ्ना परिवारका सदस्य गुमाएका छौं, अस्मिता गुमाएका छौं । के हामी सवै पछाडी र्फकने हो ? त्यसो भए भोलीबाटै भिडौं, परिणाम के निस्कन्छ त्यसपछि हेरौंला । के यहि तरिकाले शान्ति आउँछ ? समाधान निस्कन्छ ?
बालकृष्णलाई जेल हाल्ने कि नहाल्ने भन्ने बिषयमा आदेश गर्न नपर्ने भनेर सर्वोच्च अदालका सम्मानित प्रधान न्यायाधीशले भनिसक्नु भएको थियो, त्यो तथ्यलाई बुझेर पनि किन हामी बुझ पचाएर अभिनय गरिरहेका छौं ?
२०३८ सालमा मेरो दाजु मार्ने जिल्ला न्यायाधीश आज सम्मानित पोष्टमा हुनुहुन्छ, मैले त्यो पहिले नै सार्वजनिक गरिसकेकी छु । मबिरुद्ध पनि १३ वटा मुद्दा छन, म पनि जेल बस्नुपर्छ । हामी अगाडी जाने हो भने यो तरिका ठिक होइन् । सम्बेदनाको छहारीभित्र हामी छुद्र खालको राजनीति गर्दैछौं, म बिनम्रतापूर्व आग्रह गर्छु त्यसो नगरौं, सम्मानित सदनलाई अलिक गम्भीर खालका राजनीतिक मुद्दामा बहस गर्ने थलो बनाउँ ।
यो सव देख्दादेख्दै पनि म एक बर्षसम्म बोलिन, अहिले म बाध्य भएर यो कुरा राख्दै छु सम्माननीय सभामुख महोदय । युद्धकालीन घटनालाई ब्यक्तिरुपमा जाने हो भने साढे १३ हजार मान्छे राजनीतिक आस्थाका कारण मरेका छन, अमेरिकन र इन्डियन आएर त पक्कै मारेन, ती सवैको खोजी गरौं र जाहेरी दिन सुरु गरौं । यदि सहमतिका आधारमा अगाडी जाने हो भने छुद्र राजनीतिको धरावाहिक श्रृङखला अन्त्य गरौं भन्ने आग्रह गर्न चाहान्छु ।
