अमेरिकी अन्तरिक्ष संस्था नासाले मंगल ग्रहमा अक्सिजन उत्पादन गर्ने महत्वाकांक्षी योजना तय गरेको छ । सन् २०२१ मा मंगल ग्रहमा अवतरण गर्ने नासाको नयाँ रोवरले उक्त ग्रहमा जिवनदायिनी अक्सिजन ग्यास उत्पादन गर्ने कोसिस गर्नेछ ।
मंगलको उक्त स्वचालित यन्त्रले विभिन्न ७ वटा वैज्ञानिक परिक्षण सम्पन्न गर्नेछ जसको उद्देश्य भविष्यमा मंगल ग्रहमा मानिस पठाउनका लागि मार्ग प्रसस्त गर्नु हुनेछ । साथै मंगल ग्रहमा जिवको अस्तित्व रहेको प्रमाण खोज्नुका साथै पृथ्वीमा ल्याउनका लागि चट्टानका नमूनाहरु समेत जम्मा गर्नेछ ।
मंगल ग्रहमा पर्याप्त मात्रामा रहेको कार्वनडाइअक्साइडलाई अक्सिजनमा बदल्ने उपकरण समेत यी परीक्षण मध्ये एक हुनेछ ।
रोबर सँगै मंगल ग्रहमा एक अर्को ४० किलो तौलको उपकरण समेत पठाइनेछ जसमा दुइवटा क्यामरा रहनेछन् र मौसम परीक्षण सम्बन्धि उपकरण समेत रहनेछ ।
अमेरिकाको वासिंटन डिसीमा मंगल २०२० अभियान घोषणा गर्दै नासाका प्रशासकीय अधिकृत जोन ग्रसफेल्डले उक्त दिन एक रोमाञ्चक दिन हुने बताए ।
मंगल ग्रहमा पठाइने रोवरको तौल झण्डै १ टनको हुनेछ र सो निर्माण गर्न १ अर्ब ९० करोड अमेरिकी डलर खर्च लाग्नेछ । सन् २०१२ मा मंगल ग्रहमा पठाइएको क्युरोसिटी रोवर जस्तै तरिकाले उक्त रोवर निर्माण गरिने बताइएको छ । यद्यपि क्यरोसिटीमा भन्दा यसमा कम उपकरण लादेर पठाइने र बँचेको ठाउँलाई मंगल ग्रहका चट्टान जम्मा गर्नमा प्रयोग गरिनेछ ।
स्मरण रहोस् नासाको विद्यमान अन्तरीक्ष यानले समेत अक्सिजन निर्माण गर्न सक्छ तर उक्त रोवरले पहिलोपटक मंगलग्रहको वातावरणमा अक्सिजन उत्पादन गर्नेछ ।
